Жол оз алысы ауіпсіздігін амтамасыз етуді м селелері ж не оны шешу жолдары
СОДЕРЖАНИЕ: Жоспар 1.Жол озалысы ауіпсіздігін амтамасыз етуді мселелері жне оны шешу жолдары Елімізде 2010 жылы жол-клік оиаларыны азаюы туралы мліметтерЖоспар
1.Жол озалысы ауіпсіздігін амтамасыз етуді мселелері жне оны шешу жолдары
2. Елімізде 2010 жылы жол-клік оиаларыны азаюы туралы мліметтер
3Жол апатын болдырмау шаралары
4. Жол апаттарыны азаюындаы фото жне бейнекамералар ролі
5. Жол ережесін сатау мселелері
Жаында «жол озалысы ауіпсіздігін амтамасыз етуді мселелері жне оны шешу жолдары» атты жиын тті.«Дгелек стелде» Р ІІМ Жол полициясы комитеті мен «Нр Отан» ХДП «Жас Отан» Жастар анаты атарушы хатшылыыны бастамасымен Парламент Мжілісіні депутаттары, мдделі мемлекеттік орган кілдері мен жастар йымы, кіметтік емес йым басшылары бгінгі тада беле алан апатты оиаларды салдарын таырыпа зек етті.
2001-2007 жылдары автомобиль паркіні жедел артуы жол-клік оиаларын да сіріп жіберген. Осы алты жылды бедерінде клік апаты 31 пайыза артып (12,1 мынан 15,9 мыа дейін), аза тапандар атары екі еселенген, ,
Бл мселе былтыр кімет отырысында Премьер-Министрді арнайы арауына бірнеше мрте жіберіліп, екі жыл брын Мемлекет басшысыны жанындаы ауіпсіздік кеесінде араланы да жайдан-жай болмаса керек. Осыдан кейін Ішкі істер министрлігіні абылдаан ата шаралары жолдаы ахуалды жасартуа едуір ммкіндік берді. Жргізушілермен жйелі атарылан жмысты нтижесі 2008 жылы клік апаттарын 13,8 пайыза ысартып (15942-ден 13739-а дейін), аза тапандар саны 23,2 (1014 адама), ал жараат аландар 13,5 пайыза (2551 адама) азайан.
стіміздегі жылды 1 тосанындаы крсеткішке кз жгіртсек, елімізде 2058 клік апаты тіркеліпті. айылы оианы салдарынан 398 адам аза тауып, 2389-ы жараат алан. Дегенмен, 2008 жылды осы кезеімен салыстыранда жол стіндегі кездейсо жадайларды 8,5 пайыза кеміп, азаа шыраандар атарыны 29,9, ал жарааттанандарды 6,9 пайыза азайанын аарамыз.
Жиын барысында тыдалан келелі ойлар мен ты сыныстарды сзгіден ткізген атысушылар келешекте бл баытта біратар шешімні абылданатынын млімдеді.
2008 жылды 6 ай клемінде Отстік азастан облысында 1008 жол клік оиасы тіркеліп, 247 адам аза болып, 1263 адам ртрлі дене жарааттарын алып емханалара тскен. Былтыры жылд осы кезеімен салыстыранда (6 ай 2007 ж. 1246-242-1544) жол-клік оиаларыны саны – 19,1 пайыза жараат аландар саны – 18,2 пайыза азайан. Алайда аза боландар саны 2,1 пайыза сіп отыр.
Шымкент аласы бойынша 452 жол-клік оиасы тіркеліп, 46 адам айтвс болып, 519 адам ртрлі дене жарааттарын алан. Былтыры жылмен салыстыранда оиа саны – 15,7 пайыза жне жараат аландар саны – 14,2 пайыза кеміген, ал аза боландар саны траты кйде. (2007ж. 536-46-605)
Жол клік оиаларыны негізгі себептері:
- жылдамдыты асыру – барлы тіркелген оиаларды 36,0 пайызы
- жолды арама-арсы блігіне шыып кету 9,6 пайыз
- автокліктерді мас кйде басару – 2,0
- баса себептер – 15,2
жол клік оиаларыны негізгі трлері
-жргінші басу – 44,1
-Сотыысу – 31,9
-Аударылу – 13,5
Жасспірмдерді атысуымен орын алан ЖКО-ы
2008ж 200-28-193
2007 ж. 47-16-64
Жол клік оиалары сіп отыран аудандар:
+Абай 13,3 пайыза
Арыс 4,2 пайыза
Шардара 33,3 пайыза
Кентау аласы 33,3 пайыза
Тіркелген ірі ЖКО – ы: 4-26-10 (2-14-9)
Аныталан ЖЕ-н бзушылы Салынан айыппл соммасы
2008 ж. 71049 51 млн. 904 мы 982 тг.
2007 ж. 91155 64 млн. 380 мы 098 тг.
ндірілгені
28825909 тг.
57560792 тг.
Жргізу ыынан айрылан азаматтар саны
2008ж. 1000
2007ж. 735
Елімізде 2010 жылы жол-клік оиалары азайды
2010 жылы ел клеміндегі жол-клік оиаларыны саны алдыы жылдармен салыстыранда біршама кеміген. Тиісінше, жарааттанандар мен аза болан азаматтарды саны да азайды. Жол полициясы басшылыыны айтуынша, бан негізінен, жолда жру ережесі мен заа енгізілген біратар згертулер себеп болан.
Статистикалы мліметтерге сйенсек, ткен жылы бкіл республика жолдарында 11999 жол клік оиасы тіркеліп, оны зардабынан 2795 адам айтыс болды, 13875 адам жарааттанды. Былтыры жылды крсеткіштерімен салыстыранда, жол апаты 4 пайыза, айтыс болан азаматтарды саны 3 пайыза, жараат аландарды саны 6 пайыза тмендеп отыр. Жол полициясы комитетіні траасы айрат Тыныбековты айтуынша, крсеткіштерді жасара тсуіне бірнеше себеп бар. 2006 жылы Елбасыны траалыымен ткен ауіпсіздік кеесіні отырысында, жол клік ауіпсіздігі мселесі де аралып, алыптасып отыран крделі жадайды тзеу шін, бірнеше тапсырмалар берілген болатын. Оан сйкес, олданыстаы Задара згерістер енгізілді. Ерекше атап тері, клікке ішімдік ішіп алып отырандара атысты бап атадатылды.
айрат Тыныбеков, Р ІІМ Жол полициясы комитетіні траасы:
- Е бірінші оларды жаттарын айыру мселесі, 2, 5, 7 жыла дейін, екінші оларды кімшілік амауа алу мселесі жне де кейбір жол ережесін бзаны шін, штарфтарды млшерініні жоары боландыы. Сол абылданан мселелерді арасында мына бгін 2007 жылмен салыстыратын болса, жол-клік оиасы республика дегейінде 22 пайыза, айтыс боландарды саны 20 пайыза, жарааттанандарды саны 30 пайыза дейін тмендеп отыр.
Бан оса, жол апаттарыны азая тсуіне, соы жылдары жолдар сапасыны артуы да себін тигізді. сіресе Астана мен Бурабайды жалап жатан 250 шаырымды А-1 санатындаы алты жолаты тас жолды алар болса, 2007 жылы осы аралытаы жол апатыны саны 101 болса, биыл ол 31-ге дейін тмендеген. аза боландарды саны да 65-тен 17-ге дейін азайды. Трааны айтуынша, аза болан азаматтар 22 мен 40 жас аралыындаылар. Сонымен атар, жол апаттарыны азаюына фото жне бейнекамералар да кмектескен. азір республика жолдарында 176 бейне камера оррнатылан екен. Жол апатыны негізгі ш себебі бар. Олар жргізуші, клік жне жолды сапасы. Биылы шілдені бірінен бастап, еліміз Еуро-3 стандартына кшпек. Бл елімізге келінетін кліктерге де тікелей атысты. Яни, шілдені бірінен 2001 жыла дейін шыарылан шет елдік автоклікті республикаа келуге болмайды. Клік паркіні жаара тсуі де, жол апатыны азаюына сеп болар деген міт бар. Ал оларды техникалы байаудан ткізу, 2012 жылдан бастап, Клік жне коммунникациялар министрлігіні зырына кшпек. Бан оса, 2011-ді соы, немесе 2012-ні басында, жол жру Заы абылданба. Ішкі істер министрлігінде рылатын арнайы сараптамалы топ, за жобасын зірлеумен айналысады. зірге, заны жмсатыы немесе аттылыы туралы айту ертерек боланымен, онда адам ытары ерекше ескерілетіні жне жол бойындаы ауіпсіздікті кшейтілетіні белгілі. алай боланда да, басты рлді жргізушіні атарарын мытпаан абзал. Клік жргізу, озалыс еркіндігін бергенмен, лкен жауапкершілікті де міндеттейді.
Жаында облыс орталыында 2009-2012 жылдара арналан еліміздегі адамытары жніндегі лтты іс-имыл жоспарыны тсаукесері болып тті. Оан Президент жанындаы Адам ытары жніндегі комиссия траасы, Мжіліс депутаты Саынбек Трсынов, осы комиссияны хатшысы Тастемір бішев жне Б-ныазастандаы резидент-йлестіруші траты кілі Хаолянь Шу атысып, сз сйледі. Олар жоспарды алдаы уаытта атарар маызы мен масаттарына тоталды.
Алалы жиынды ашан облыс кімі Б.Саынтаев бл жаттыеліміздегі занама мен ыты олдану тжірибесінде, адам ытары жне оны орау тетіктерін жасарту жнінде натылыты кздейтін бадарлама болып табылатынын айтты. Ол Адам ытары жніндегі лтты іс-имыл жоспары Президент Нрслтан Назарбаевты биылы жылды 5-мамырында ол ойан аулысымен малдананын атаптті.
Ал Президент жанындаы Адам ытары жніндегі комиссия хатшысы Т.бішевті сзіне араанда, аталан жат “азастан Республикасындаы адамытарыны ахуалы туралы” баяндамалар нтижесіне, мемлекеттік органдар мен кіметтік емес йымдарды, халыаралыйымдардылеуметтанулы сауалнамаларына сйене отырып жргізілген зерттеулеріне негізделіп жасалан. Комиссия траасы С.Трсынов еліміз тарихында алаш рет абылданан “Адамытарыны саталуы жніндегі лтты іс-имыл жоспары” Президент Нрслтан Назарбаевты елімізді одан рі демократияландыру баытын берік станан саясатыны жемісі, деді. Ел Конституциясында: “адам, онымірі, ытары мен бостандытары бізді мемлекетіміз шін жоары ндылы болып табылады” деп жазылан. Соан орай туелсіздік алан жылдардан бері атарылан іс-шаралар адамытарыны саталуы мен жалпы оамдаы барлы мдде-масаттарымызды орындалуын жзеге асыруа арналаны белгілі. Демек, еліміз адам ытары саласындаы міндеттемелерінен ауытымай, Б, ЕЫ жне баса да халыаралыйымдарды осы баытына олдау крсетіп келеді.
Бл жоспарды зірлеуге Б Даму бадарламасы, еліміздегі Нидерланды Корольдігі мен лыбритания елшіліктері, халыаралы жне кіметтік емесйымдар лес осты. Еліміз мндай жоспарды алаш рет абылдай отырып, оны ТМД аумаында алаш рет олданан да ел болып отыр. Сондытан Адам ытары саласындаы лтты іс-имыл жоспарын жзеге асыру азастана ыты мемлекет руда, адам ытарын орауды мемлекеттік жне оамды тетіктерін ныайтуда, жалпыа орта танылан халыаралы нормалар дегейінде кемелденген азаматтыоам руда жаа бастамалара ол жеткізуге ммкіндік береді, — деп атап крсетті С.Трсынов. Жне де еліміздегі сот жйесіні туелсіздігін ныайтуа, адам ытарын орауды соттан тыс тетіктерін дамытуа, азаматтарды саяси, леуметтік, экономикалы, жне мдениытарын, соны ішінде, халытылеуметтік жаынан оралатын топтарыныытарын халыаралылшемдер дегейінде амтамасыз ету баса крсетілген.
Ал Б-ны еліміздегі резидент-йлестірушісі Хаолянь Шу мырза з сзінде бл жоспарды дайындаудан брын азастандаы адам ытарыны ахуалы туралы толы зерттеулер жргізілгенін, бл шін арнайы есептер зірленгенін, ал, бл жмыслтты жоспарды адам ытарын орау жніндегі халыаралы нормаларына сай екендігіне орай талдауа ммкіндік бергенін айтып тті. Адам ытары жніндегі комиссия мен лтты жоспарды дайындау жніндегі жмыс тобы мшелері халыаралы тжірибені назара алды. Сонымен атар, азастан Б-ны Адамытары жніндегі кеесінірылуын жне оны жмысын белсенді трдеорады. Мен сіздерді елдерііздегі азаматтыоам мен кімет арасындаы диалогты жаа дегейге кшуіне жасы жадай жасайтынына сенімдімін. Атап айтанда, бл лтты жоспар азастан кіметіні “Еуропаа жол” бадарламасын жзеге асыруда, жне 2010 жылы азастанны ЕЫ-а траалы етуі арсаындаы лтты занаманы халыаралы стандарттара сйкес келтіру жніндегі кіметті атаратын жмысында да маызы те зор деп білемін, – деді кіл.
ЖОЛ АПАТЫН БОЛДЫРМАУ ШАРАЛАРЫ АРАЛДЫ
Жыл сайын жол-клік апаты мыдаан адам мірін иып, орасан айы-асіреткеледі. Оан арсы жасалып жатан шаралар зірге айтарлытай нтиже бермей тр. Еліміз туелсіздік алан жылдардан бері 251,6 мы жол апаты тіркеліп, онда 57 мы адам кз жмды. 300 мыа жуы адам жараат алан. Сондытан да бл мселе кеше Президент кімшілігі Басшысыны орынбасары Т.Донаовты траалыымен ткен азастан Республикасындаы жол ауіпсіздігіні жадайы туралы кеесте жан-жаты талыланды.
Бл кеес Президент кімшілігініжмыс жоспарына сйкес тіп отырандытан онда жол ауіпсіздігініазіргі жадайы жне ЖКО болдырмауа байланысты атарылып жатан шараларды жай-кйі ортаа салынды. Кееске Бас прокурор, Жоары Сот Траасы, Ішкі істер, ТЖ министрлері жне біратар ведомстоваларды бірінші басшылары атысты. Аталан мселе бдан брын Мемлекет басшысыныатысуымен де аралан болатын. Соан орай онда уелі Елбасыныойан талаптарыныаншалыты дрежеде орындалып жатандыы сараланды. Жадайа байланысты алда тран крмеуі иын мселелерді шешуді шаралары талыланды. Б мліметіне араанда, жыл сайын жол-клік оиасынан лемде 1 млн. 200 мы адам опат болады екен. Елу мыа жуы адам трлі жараат алады. Сонда жалпы аланда бдан келетін шыын 50 млрд. доллардан асып жыылады.
Сарапшыларды болжамы бойынша, 2020 жылдара арай лемде жол-клік оиасынан зардап шегу 65-70 пайыза артатын крінеді. Сйтіп ол жаандылім себебіні арасында шінші орына ктеріледі деп ктілуде. азастанда соы он жыл ішінде клік саны екі есе лайып, 3,2 миллиона жетті. Соан байланысты жргізушілерді жол ережесін бзу деректері де кбейіп кетті. Бан тосауылойылуы шін 2008 жылы азастанда алаш рет жол озалысы ережесін бзаны шін жауапкершілікті кшейтетін заабылданды. Осы орайда, жол озалысыауіпсіздігін баылайтын инновациялы технологиялар енгізіле бастады. Астана, Алматы секілді ірі алаларда озалыс режіміні шапшандыын баылайтын 141 автоматты жйе орнатылды. стіміздегі жылдан бастап берілген кімшілік шаралар мен оларды орындаланы туралы млімет сатайтын бірттас автоматтандырылан банк жйесі іске аса бастады. Жргізушілерді дайындау жніндегі оыту орталытарыныызметін лицензиялау жзеге асты.
Сйтіп, осындай атарылан жмыстар нтижесі клік жолдарындаы апат пен жараат алуды азаюына біршама серін тигізді. Мселен, 2008 жылы ЖКО 2007 жылмен салыстыранда 13,8 пайыза тмендеді. Оны ішінде опат боландар 23,2 пайыза, жараат аландар саны 13,5 пайыза азайды. Сол сияты стіміздегі жылы да ЖКО 8,4 пайыза, айтыс боландар 17,8 пайыза жне жарааттанандар 9,5 пайыза кеміді. Біраанша жерден саны азайды десек те, жол-клік оиасы тыйылар емес. Сондытан кеесте жол-клік оиасыны наты болмысы жолозалысы ауіпсіздігін жйелі трде шешуді жне кілетті мемлекеттік органдардыызметін тиімді йлестіру ажеттілігін крсететіні айтылды. азастанда ЖКО салдарынан 100 мы адама 21 опат болып келеді. Бл дамыан елдер дегейінен екі есе асып тседі. Демек, ауруын жасыран леді дегендей, жол-клік апатыны алдын алу мселесінде лі де атарылмай жатан істерді бар екендігін мойындау ажет.
Кшеде кетіп бара жатан жаяу жргінші, не клік жргізушісі болсын оларды брі де жол озалысыны мшелері болып табылады. Сондытан жазыы жо жандардыміріне ауіп тндірген жол ережесін бзушыны да аяуды еш ажеті жо. стіміздегі жылды 9 айы ішінде елімізді автожолдарында 2028 опат болып, 10 327 адам трлі жараат алды. Оларды 80 пайызы тепсе темір зетін жастаы ебек абілеті жоары жандар десек, рбір сегізіншісі (132 бала мерт болып, 1428-і ауыр жарааттанды) кмелетке толмаан балдырандар.
алыптасан ауыр жадайды себебі неде? Кееске атысушылар оны себебі мен салдарын да айтып тті. ауіпті жадайды алдын ала болдырмауа мдделі мемлекеттік органдардызара рекеті мен йлесімді ызметі те тмен. Оныстіне жол ауіпсіздігіні наты жадайын, беталысын жне суін ретімен сараптау мен мониторинг жйесі млде жо. Бан клік ралдарын жргізу мдениетіні тмендігін оссаыз жадай тіптен крделене тседі. Бл аз десеіз, жолдарымызды жадайы мен жалпы клік инфрарылымы анааттанарлысыз екенін жртты брі біледі. Демек, мндай жадайа лі де кімшілік задылытарды тиімді, соны ішінде оны профилактикалылеуетін тиісінше пайдаланбау себеп болып тр. Мселен, бл орайда басты назар бір жаты, яни тек автоклікралдарыны иелері мен жргізушілер тарапынан болатын ы бзушылыты анытауа ана аударылады. Ал лімні 30 пайызын рауа себепкер жаяу жргіншілерділесі ескерілмей алады. Сонымен атар, кеесте жол озалысыауіпсіздігі саласында баылау-адаалау ызметін жзеге асыратын кілетті органдар ызметкерлеріні арасындаы жеморлыбасым екендігі айтылды. Ал бл орта тртіпті ныаюына орасан кедергі келтіреді.
Тиісінше, жарааттанандар мен аза болан азаматтарды саны да азайды. Жол полициясы басшылыыны айтуынша, бан негізінен, жолда жру ережесі мен заа енгізілген біратар згертулер себеп болан.
Статистикалы мліметтерге сйенсек, ткен жылы бкіл республика жолдарында 11999 жол клік оиасы тіркеліп, оны зардабынан 2795 адам айтыс болды, 13875 адам жарааттанды. Былтыры жылды крсеткіштерімен салыстыранда, жол апаты 4 пайыза, айтыс болан азаматтарды саны 3 пайыза, жараат аландарды саны 6 пайыза тмендеп отыр.
Жол полициясы комитетіні траасы айрат Тыныбековты айтуынша, крсеткіштерді жасара тсуіне бірнеше себеп бар. 2006 жылы Елбасыны траалыымен ткен ауіпсіздік кеесіні отырысында, жол клік ауіпсіздігі мселесі де аралып, алыптасып отыран крделі жадайды тзеу шін, бірнеше тапсырмалар берілген болатын. Оан сйкес, олданыстаы Задара згерістер енгізілді. Ерекше атап тері, клікке ішімдік ішіп алып отырандара атысты бап атадатылды.
Жол-клік оиасы республика дегейінде 22 пайыза, айтыс боландарды саны 20 пайыза, жарааттанандарды саны 30 пайыза дейін тмендеп отыр.
айрат Тыныбеков, Р ІІМ Жол полициясы комитетіні траасы: - Е бірінші оларды жаттарын айыру мселесі, 2, 5, 7 жыла дейін, екінші оларды кімшілік амауа алу мселесі жне де кейбір жол ережесін бзаны шін, штарфтарды млшерініні жоары боландыы. Сол абылданан мселелерді арасында мына бгін 2007 жылмен салыстыратын болса, жол-клік оиасы республика дегейінде 22 пайыза, айтыс боландарды саны 20 пайыза, жарааттанандарды саны 30 пайыза дейін тмендеп отыр.
Бан оса, жол апаттарыны азая тсуіне, соы жылдары жолдар сапасыны артуы да себін тигізді. сіресе Астана мен Бурабайды жалап жатан 250 шаырымды А-1 санатындаы алты жолаты тас жолды алар болса, 2007 жылы осы аралытаы жол апатыны саны 101 болса, биыл ол 31-ге дейін тмендеген. аза боландарды саны да 65-тен 17-ге дейін азайды. Трааны айтуынша, аза болан азаматтар 22 мен 40 жас аралыындаылар.
Жол апаттарыны азаюына фото жне бейнекамералар да кмектескен.
азір республика жолдарында 176 бейне камера оррнатылан екен. Жол апатыны негізгі ш себебі бар. Олар жргізуші, клік жне жолды сапасы. Биылы шілдені бірінен бастап, еліміз Еуро-3 стандартына кшпек. Бл елімізге келінетін кліктерге де тікелей атысты. Яни, шілдені бірінен 2001 жыла дейін шыарылан шет елдік автоклікті республикаа келуге болмайды. Клік паркіні жаара тсуі де, жол апатыны азаюына сеп болар деген міт бар. Ал оларды техникалы байаудан ткізу, 2012 жылдан бастап, Клік жне коммунникациялар министрлігіні зырына кшпек. Бан оса, 2011-ді соы, немесе 2012-ні басында, жол жру Заы абылданба. Ішкі істер министрлігінде рылатын арнайы сараптамалы топ, за жобасын зірлеумен айналысады. зірге, заны жмсатыы немесе аттылыы туралы айту ертерек боланымен, онда адам ытары ерекше ескерілетіні жне жол бойындаы ауіпсіздікті кшейтілетіні белгілі. алай боланда да, басты рлді жргізушіні атарарын мытпаан абзал. Клік жргізу, озалыс еркіндігін
Елімізде жол-клік апатынан жыл сайын 4 мы адам, ал кніне 10-15 адам аза табады
Парламент Мжілісінде «Жол озалысы ауіпсіздігін амтамасыз ету мселелері бойынша толытырулар мен згерістер енгізу туралы» за жобасы жнінде баяндама жасаан Р Ішкі істер вице-министрі А. Шпекбаев осындай деректер келтірді.
Елімізде жыл сайын 4 мыа жуы адам жол-клік апатынан аза тауып, 19 мынан астам адам мертіксе, кн сайын республика бойынша 10-15 адам жол апатынан ажал шады.
Желтосанны 26-сы кні Парламент Мжілісіні жалпы отырысында «азастан Республикасыны кейбір занамалы актілеріне жол озалысы ауіпсіздігін амтамасыз ету мселелері бойынша толытырулар мен згерістер енгізу туралы» за жобасы жнінде баяндама жасаан Ішкі істер вице-министрі Алик Шпекбаев осындай деректер келтірді.
«Тиісті мліметтерге сйенсек, соы 10 жылда елімізді жолдарында 27 мы адам опат болып, 156 мы адам трлі дрежеде жараат алыпты. Бны ар жаында кзге крінбейтін орасан зор экономикалы шыын да жатыр. Сарапшыларды баалауынша, жол-клік апаттарынан келетін шыын жыл сайын Ішкі жалпы німні 2 пайыза жуыын райды», деді вице министр. Оны айтуынша, жол–клік апаттарыны сімі негізінен жргізушілерді ауіпсіздік ережелерін сатамауынан, шектеулі жылдамды тртібін бзу, арсы баыта шыу секілді рекеттерді лаюымен байланысты.
Сонымен бірге, Ішкі істер министрлігі жол–клік апаттарыны алдын алу масатында автоматтандырылан электронды жйені, яни фоторадарларды республиканы барлы облыс орталытарында енгізбек ниетте. А. Шпекбаевты сзіне араанда, АШ пен Еуропалы Одата енгізілген жол ережесін бзуды автоматты тіркеу тжірибесі жолдаы апат дегейін 30 пайыза дейін тмендетуге ммкіндік беретінін крсеткен. «Жол ережесін бзу дерегін автоматты тіркеуді (фоторадар) мндай жйесі азіргі тада Астана, Алматы жне араанды алаларында олданылып, з тиімділігін крсетіп отыр. Мселен, Астана аласында осы жйе орнатылалы бері апаттылы дегейін 21 пайыза, жол апатынан болатын лім 6 пайыза, жарааттану 27 пайыза азайан», деді вице-министр.
Жол ережесін сатау мселедері
Жыл ткен сайын автоклiктердi жылдам жретiн трлерi кшелерде кбейе бастады. Бдан бiрнеше жыл брын салынан тар жолдар азiргi клiктердi тасынына ттеп бере алар емес жне осы заманы автоклiктердi талабына дайын еместiгi айдан аны. Сондытан жол тртiбiн сатауда тйткiлдер кп-а. Жол-клiк оиалары кбеймесе, азаяр трi жо. Осы жылды жарты жылдыында атаран жмыстар жайлы ызылорда облысты iшкi iстер департаментi жол полициясыны бастыы, полиция полковнигi Дулет Слейменов ойын ортаасалды:
азастан Республикасы ауiпсiздiк Кеесiнi 2006 жылы 13 арашасындаы шешiмiне жне облысты iшкi iстер департаментiнi 2007 жыла арналан негiзгi йымдастырушылы iс-шаралар жоспарына сай ызылорда облысыны 2007-2009 жылдара жол озалысы ауiпсiздiгiн амтамасыз етудi iрлiк бадарламасы дайындалан болатын.
Аталан бадарлама бойынша, жол ауiпсiздiгiн амтамасыз ету масатында 373 млн.284 мы теге млшерiнде аржы блу мселесi, оны iшiнде 215 млн. 469 мы теге жол полиция ызметiн жаратандыруа арастырылды.
Жол полицейлерiнi штатты санын кезе-кеземен тиiстi млшерiне дейiн жеткiзу масатында 62 штатты сан алуа 49 млн.174 мы теге арастырылды. Сондай-а, басарманы материалды-техникалы базасын кшейтуге 54 автоклiк, 10 мотоклiк, кше-жол тораптарыны пайдалану жадайын баылауа – 1, клiк ралдарыны техникалы аауларын тексеруге – 7 жылжымалы зертханалар, 20 бейне айындаушысы бар жылдамды лшеуiш ралдар, 60 жылжымалы, 54 автомобильдiк, 7 траты радиостанциялар, 20 компьютер алынды.
Облысты салы комитетi, аржы мен экономика жне бюджеттi жоспарлау департаменттерiмен бiрлесе отырып, салынан айыпплдар мен салы тлемдерiн тлеу жнiнде салыстырмалы млiметтер жасау, жол апаттары мен жол клiк оиасына атысты iздеу жарияланандарды жне клiк ралдарын iздеуге арналан жол полициясына 4,5 млн. теге блiндi. Жаа лгiдегi жргiзу кулiктерiн, микропроцессорлы карталар жмысын iске осу масатында жол полициясына электронды терминал рылысын орнату жне iске осу арастырылды. Сонымен атар,кше-жол тораптарында жылдамдытарын шамадан тыс арттырып жргiзген жргiзушiлердi фотобелгiлерге тсiрiп, анытайтын 5 жылдамды лшегiш ралдары алынып, кнделiктi жмыстара пайдаланылуда. Сапты блiмшелер, ТЭБ жне кiмшiлiк практика блiмшелерiнi ктерiлген жмыс лгiсiн ескере отырып, жаадан 8 штатты бiрлiктерi енгiзiлсе, аымдаы жылда ОIIД жол полициясы ызметiн жаратандыру масатында 13 автоклiк алынып, 10 жылдамды лшегiш ралдарына жне 30 жылжымалы байланыс ралдарына аржы блiнiп тендер ткiзiлдi.
Жыл басынан берi облыс жолдарында 129 апат тiркелiп, соны салдарынан 54 адам аза тапса, 131 адам р трлi дене жарааттарын алан. 2006 жылды 6 айымен салыстыранда жол апаттары – 17,8; аза боландар – 21,7; жараат аландар – 27,6 пайыза тмендедi. Облысымызды жолдары мен ала кше-жол тораптарында 2007 жылды 6 айы клемiнде жасспiрiмдердi атысуымен 20 жол-клiк оиасы орын алып, соны салдарынан 5 бала мiрмен ош айтысса, 16 бала р трлi дене жараатын алан. Жасспiрiмдер арасында орын алып отыран жол-клiк оиалары 2006 жылды апарлы мерзiмiмен салыстыранда – 25,9 пайыза, жараат аландар – 27,3 пайыза, айтыс боландар саны – 37,5 пайыза тмендеген.
Осы мерзiмде облыс клемiндегi мектептер мен мектепке дейiнгi мекемелерде балалар арасында, ебек жымдарында кше ережелерiн кеiнен насихаттау масатында барлыы 1764 рет гiмелер мен лекциялар ткiзiлдi, соны iшiнде мектептерде 832, балабашаларда 171, ебек жымдарында 761 рет ткiзiлген.
Жол полиция басармасыны тiкелей араласуымен облыс орталыындаы, «Жiбек жолы» кшесiндегi №101 орта мектеп алдында жаа лгiдегi «Балалар», «Мектеп», «Жылдамдыты шектеу» бiрiккен жол белгiлерi орнатылды.
азiргi уаытта жол-клiк оиаларын алдын алуда, жол озалысы ауiпсiздiгiн амтамасыз ету масатында «АРТ» студиясы арылы «Балалар жол стiнде», «Мас кйiнде автоклiк басаран жргiзушi» таырыбында жарнамалы роликтер тсiрiлiп, жергiлiктi телеарналардан облыс трындарына насихатталып жатыр.
«ауiпсiз ала», «Автобус» атты iс-шаралар аясында жергiлiктi телеарна ызметкерлерiмен бiрлесе шыан арнайы шолуды орытындысы мен бейне крiнiстер кеiнен крсетiлуде.
Клiк ралдарыны озалысын баылау кезiнде жол полициясы ызметкерлерi осы мерзiмде 52793 жол ережесiн бзушылыты анытап, бл крсеткiш ткен жылмен салыстыранда 22,1 пайыза артты. Ереженi бзан 32322 жргiзушiге 374297144 теге айыппл салынды жне оны 91,6 пайызы ндiрiлдi.
Аныталан ереже бзушыларды 37187 немесе 70,4 пайызы жол тртiбiн рескел бзушылар. Спирт iшiмдiгiн iшiп, клiк ралдарын басараны шiн 2045 жргiзушi сталып отыр. Жол апаттары саныны суiн тотату жне алдын алу, сонымен атар, iшiмдiк iшiп автоклiктi басарып жрген жргiзушiлердi анытау масатында облыс орталыында «Абайлаыз, балалар», «Тнгi ала», «рсау», «Жаяу жргiншi», «Автобус», «Жол озалысыны ауiпсiздiгi апталыы» атты iс-шара жоспарланып, немi атарылуда.
ОIIД жне ЖПБ-нi йымдастырушылы жне тжiрибелiк iс-шараларыны нтижесiнде жол полция блiмшелерi оамды ауiпсiздiктi сатау мен ылмысты алдын алуда бiршама табыстара ол жеткiздi. Жыл басынан берi жол полициясы ызметкерлерi 560 ылмысты бетiн ашты, бл барлы тiркелiп ашылан ылмыстарды 43,5 пайызын раса, 95 ылмыс жол полицейлерiнi з ынтасымен аныталан.
оамды тртiптi сатау барысында 2468 азамат сауытыру орнына жатызылып, са бзаылы жасааны шiн 1354 азамата кiмгершiлiк жаттар толтырылды.
2007 жылды 6 айында облыс клемiнде клiк ралын уып кетудi 140 дерегi тiркелiп, оны 8-i ашылса, рлыты 12 дерегiнi 11 ашылды. Есiрткi заттарын засыз сатуды 11 дерегi аныталып, 95,4 грамм есiрткi тркiлендi.
Акциздiк нiмдер засыз тасымалданан 14 дерек аныталды. Оны iшiнде 110 литр спирт, 30 литр ара-шарап, 604 орап темекi, 185 тонна мнай нiмдерi мемлекетке айтарылды. Сондай-а, 8684000 теге сомасын райтын баса да нды заттарды тасымалдаан 9 дерек аныталып отыр. Засыз ару-жара тасымалдааны мен сатау ережелерiн бзаны шiн иелерiнен 192 ашы мылтыы тркiлендi.
2007 жылды маусым айыны 25-29 жлдыздары аралыында ОIIД-нi ызмет салаларыны кшiмен облыс жне аудан орталытарында «Ауыл жолы» жедел профилактикалы iс-шарасы ткiзiлдi.
Iс-шараны ткiзу барысында жол тртiбiн бзандар 1940, оны iшiнде автоклiгiн спирт iшiмдiгiн iшiп басарандар –123, жылдамдыты арттыру – 327 аныталды.
Облыс клемiнен тетiн республикалы маызы бар автожолдарда жол полициясы пилотты кезекшiлiктерiнi орналасуына сйкес наты патрульдiк учаскедегi жол полициясы сапты блiмшелерiнi жеке рамына нсамалар ткiзу жне желiде ызмет ткерудi баылау шiн ОIIД жол полициясы басармасы аппараты мен сапты блiмше рамы атарынан белгiленген патрульдiк учаскелердi райсысына жауапты ызметкер бекiту масатында ОIIД 23.02.07 ж. №74 санды бйрыына сйкес ызмет атарылуда. Облыс кiмiне жылдамды лшегiш ралдарын алу жнiнде сыныс жолданып, оны 10 данасы алынды. Биылы жылды басынан берi ай сайын жол полициясы ызметкерлерi барынша жмылдырылып, «Автобус» жедел-профилактикалы iс-шаралары ткiзiлдi. Iс-шаралар барысында автобус жне шаын автобустармен барлыы 2477 жол ережесiн бзушылар аныталды, оны iшiнде 28 жргiзушi iшiмдiк iшiп, клiк басарандар. Осындай клiк ралдарыны кiнсiнен 5 жол апаты тiркелiп, соны салдарынан 2 адам аза болып, 10 адам дене жараатын алды. Апарлы мерзiмде 4986 азаматтара жргiзушiлiк кулiгi берiлсе, оны 32 мотоклiк жргiзуге, 4954 автоклiк жргiзуге рсат беретiн жаттар. Сондай-а жыл басынан берi облыс клемiндегi жргiзушiлер дайындаумен айналысатын 26 оу мекемелерiнi 15-i тексерiлiп, табылан кемшiлiктерге актiлер толтырылып, кемшiлiктердi жоюа нсаулар берiлдi. Сонымен атар, автоклiктердi есепке тiркеу кезiнде азаматтарды уаытын немдеу шiн «бiр терезе» аидасы бойынша жмыс атарылып, автоклiктердi уаытша есепке тiркеу барысында сенiмхаттар мен клiк техникалы жаттарды абылдау, диагностикалы станциясыны бiрiншi абатында абылданып, сол жерде тексерiлiп, сенiмхаттармен клiк ралдарына техникалы жаттар жне мемлекеттiк белгiлер берiлуде.
Жол апаттарыны алдын алудаы таы бiр зектi мселелердi бiрi – ол автомобиль жолдары мен кше жол тораптарыны жне клiк ралдарыны техникалы жадайлары.
Жол жадайларына 330 рет тексерулер жргiзiлiп, 12739 шаырымны, оны iшiнде жолаушылар тасымалдауымен айналысатын автобус жолдарыны 4969 шаырымы ааулы екенi аныталып, лаузымды адамдара айыппл салынса, облысты, алалы, ауданды кiмдiктермен жауапты мекемелерге 109 хабарламалар жiберiлдi.
Сонымен атар, жол озалысын реттейтiн техникалы рылылар да (бадаршамдар, жол белгiлерi, жолстi сызытары жне т.б.) назардан тыс алмай, немi адааланып келедi.
Облыс клемiнде кше жол тораптары мен автожолдарда жол полициясы ыпалымен жаадан 197 жол белгiлерi жаартылып орнатылса, 553 жол белгiлерi алпына келтiрiлдi. Сондай-а облыс клемiндегi 22 бадаршамны 21-iнi здiксiз пайдалануы амтамасыз етiлiп, облыс орталыында екi бадаршам объектiсi диодтыа ауыстырылды, екi ауiптi кше иылыстарына жаадан диодты бадаршам орнатылды. Республикалы жолдарда 10 мы, облыс орталыында 3 мы шаршы метр жол сызытары алпына келтiрiлдi.
2007 жылды 6 айында облыс клемiнде техникалы байауды мерзiмiнде ткiзу масатында iс-шаралар жоспарланып, жарты жылды техникалы байаулармен облыс клемiндегi клiк ралдары толы амтылды.
Клiк ралдарына МТБ жргiзу орытындысы бойынша клiк ралын тiркеу кулiгi млiметтермен агрегат нмiрлерiнi сйкес келмейтiн 35 дерегi жне озалтыш нмерiнi олдан жасаан 5 дерегi, техникалы жатын олдан жасаан 1 дерегi аныталды. Жол полиция басармасыны ызметкерлерi арасында скери-ызметтiк тртiптi ныайту, задылыты ызметкерлерi арасында сатау мселелерi жедел мжiлiстерде аралып, немi талыланып отырды. Жеке рам арасында тртiптi ата сатап, задылыты бзу деректерiне жол бермеу масатында бiрлескен тексерулер жргiзiлдi. Осы шолулар кезiнде ызметкерлер арасында тртiптi сатаумен атар, жол озалысы ережелерiнi саталуын адаалауа ата кiл блiнiп, сырттай жне ашы тексерулер жргiзу жаласын табуда.
Апарлы мерзiмде баылау-профилактикалы блiмше ызметкерлерi 60 рет пия тексерулер жргiзiп, нтижесiнде кемшiлiктерге жол берген 17 ызметкерлерге, оны iшiнде 4 басшы рамына тртiптiк шара олданылды, 2 ызметкер баса салаа ауыстырылды.
Жол полициясы ызметкерлерiнi ызмет атару барысында сыбайлас жеморлы деректерiнi жолын кесу мен оан ыпал ететiн себептерiн анытау масатындаы арнайы жоспара сай, айтарлытай йымдастырушылы жмыстар атарылып, нтижесiнде жол полиция ызметкерлерiне пара берудi 6 дерегi аныталды. Кнделiктi жол полиция басармасы бойынша блiм, блiмше басшыларынан арнайы кестеге сай жауаптылар бекiтiлiп, жол полициясы жеке рамыны жмыстары баылауа алынып, жеке рам арасында тртiп пен задылыты сатау мен сыбайлас жеморлы жасауа ыпал ететiн себептерi немi зерделенуде.
2007 жылды 6 айында облысты iшкi iстер департаментiнi жеке рамы арасында автоклiк ралдарын басару кезiнде жолда жру ережесiн бзан 63 ызметкер, оны iшiнде автоклiктi iшiмдiк iшiп басараны шiн 5 ызметкер аныталып, олара кiмшiлiк хаттамалар толтырылып, тиiстi шаралар жзеге асырылды. Жол полициясы жеке рам арасында за бзушылы пен сыбайлас жеморлы деректерiн болдырмау масатындаы жмыстар облысты жол полициясы департаментiнi басшылыы тарапынан ата баылауда.
олданылан лебиеттер тізімі
1.«Егеменді азастан» газеті № 6,араша
2.www.akimvko.gov.kz
3.мір-тіршілік ауіпсіздігі С.Арпабеков Алматы,2004